Engelliler ile ilgili sözler ve de engelliler ile ilgili atatürk’ün söylediği sözlere geçmeden önce isterseniz engellilerin dünüyle bugünü arasında bir değerlendirme yaparak başlayalım.
Engelliler iş yerlerinde okullarda sokaklarda, hastane ve bankalarda hatta devlet dairelerinde dahi bir takım engellerle karşılaşıyorlar ve ön yargılarında olduğunu söylemek mümkün. Ayrımcı yaklaşımlar engelliler için kronikleşmiş bir hale dönüşmüş durumda. Bugün küçümseyici bakışlar engelliler üzerinden hiç silinmiyor da denilebilmektedir. Neden bir türlü bunların ortadan kaldırılamadığı bilinmiyor üstelik televizyon internet ve yazılı basında engellilere dair bir sürü toplantılar ve onlarca programlar ortadayken. Neden engelli ayrımcılığı bir kene gibi üzerimize yapışmış durumda bilinmeden en güzel hayallerde emilip duruyor.
Aslında bu durumun kökenine baktığımız zaman binlerce yıl geriye gitmek gerekiyor. Tarih boyunca özürlülerin hep sosyal ve ekonomik nedenlerde dolayı ayrımcılığa uğradığı düşünülüyor. Geçmişten gelen bu önyargı ve dışlanmada halen devam ediyor olsa da aslında eskiye göre biraz daha iyi konumda diyebiliriz. Engelli sorunu evet bugünden yarına çözümlenecek bir konu değil çünkü tarih içindeki sosyal ve kültürel birikimler bizi ahlaki ve insani değerlerinde nesilden nesile aktarılmamasından kaynaklanıyor. Yani Atatürk’ün engellilere bakışı halen devam etmiş olsaydı bugün geldiğimiz noktada sanıyorum ki bu durumdan şikayet edilmezdi.
Ünlü bilim adam Aynştayn önyargıları parçalamanın bir atomu parçalamaktan çok daha zor olduğunu söyleyerek engelliler için aslında tahmin edilebilen açıklamayı da yapmıştır. Çünkü ön yargı kişinin aklının ve vicdanının önüne geçiyor. Yani bugün bazı iş kesimlerinde halen engellilerin normal insanlar gibi işlerde çalışamayacağı gibi bir ön yargı söz konusu ve bunun içinde engelli çalıştırmak istemiyor. Devlet gerçi bu durumun önüne geçmek için her işletmenin engelli çalıştırması gibi bir zorunluluğu getirmiştir ancak bu şartlarında istenilen düzeyde olmadığı biliniyor.
Yani engelli için çalışılabilecek tek yerin devlet kapısı olmaması gerekiyor. Özel sektör içerisinde de engellilerin istihdama katkı sağlayabilmesi ve onların tecrübelerinden bilgi ve birikimlerinden yeteri kadar istifade etmek gerekiyor.
Bugün okullarda dahi okuduğumuz kitaplarda zencilerden, kadınlardan ve hatta Yahudilerin uğradıkları ayrımcı tutumlardan söz edilirken engelliler hakkındaki bilgilerin olmaması can sıkıcı bir durum.
Eski toplumlara baktığımız zaman özürlülük yani engelli olmak bir kötülüğün işaretiydi. Yani bir insanın işlediği suçtan dolayı günahının bedeli olarak engelli olmak gösteriliyordu. 17’nci yüzyıla kadar bu dinsel hurafelerle desteklenirken bugün bu durumdan bahsetmek yersiz ve geride kalmış bir düşünce.
Atatürk’ün engelliler ile ilgili sözleri
“Yorulmadan beni takip edeceğinizi söylüyorsunuz. Fakat arkadaşlar, yorulmadan ne demek? Yorulmamak olur mu? Elbette yorulacaksınız. Benim sizden istediğim şey yorulmamak değil, yorulduğunuz zaman dahi durmadan yürümek, yorulduğunuz dakikada da dinlenmeden beni takip etmektir. Yorgunluk her insan, her mahlûk için tabii bir halettir, fakat insanda yorgunluğu yenebilecek mânevi bir kuvvet vardır ki, işte bu kuvvet yorulanları dinlendirmeden yürütür. Sizler, yani yeni Türkiye’nin genç evlâtları, yorulsanız dahi beni takip edeceksiniz.”
Engelliler Haftası ile ilgili Sözler
- Bizim ayaklarımız engelli, kafamız değil.
- Engelliye engel olma yardım et.
- Engeller engelliler için engel değil, engelliler için en büyük engel biziz.
- Güzellikleri yalnız engelsizler için değil, engelliler için de isteyin.
- Bedeni engelli, ruhu şampiyon.
- Bir gün değil, her gün ilgi görmek istiyoruz.
- Engelli ne demek sen de öğren / Yürümek ne demek engelliden öğren!
- Aramızda olup da aramıza gerçekten katılmak isteyen engellilerin “BİZ DE VARIZ!!” çağrısına kulaklarını tıkama.
- Engelliler için yaptıklarınızı aslında kendiniz için yaptığınızı unutmayın.
- En büyük engel sevgisizliktir.
- Engeller engeliler için aşılmıştır.
- Bana acıyarak bakma bana küçümseyerek bakma bir bakarsın acınacak halde sen olursun.
- Engelli olmak, engel değildir.
- Asıl engelliler, karşılarına çıkan engeli geçemeyenlerdir.
- Engelli insanlara saygı, insanlığa saygıdır.
- Engellilere saygı göstermez ve onları küçük görürsen yarın sen de aynı duruma düşünce saygı ve sevgi bekleyemezsin.
- Hiçbir engel Allah’a kul olmaya engel değildir.
- Engelliler bir toplumun aynasıdır.
- Engelliye acıyarak değil; hayranlıkla bakmalıyız. Çünkü bizim onun gibi engellimiz olmamasına karşın daha engelli gibi davranıyoruz.
Engellilerle ilgili özlü sözler
- En büyük engel sevgisizliktir.
- Engelli olmak, engel değildir.
- Asıl engelliler, karşılarına çıkan engeli geçemeyenlerdir.
- Engelli insanlara saygı, insanlığa saygıdır.
- Hiç bir engel Allah’a kul olmasına engel değildir.
- Hiçbir engel Allah’a kul olmaya engel değildir.
- Engelliler bir toplumun aynasıdır.
- Engelliler sadaka değil, ilgi ve iş beklemektedirler.
- Engelli olmak bir kusur değildir.
- Engelliler yardıma değil, şefkate muhtaçtır.
- Engellilere saygı, onlara yaşama sevinci verir.
- Engellilerle alaya etmeyin, bir gün siz de onlar gibi olabilirsiniz.
- Özel eğitim olmadan çağdaş eğitim olmaz.
- Engellinin silahı sabırdır.
- Yapacaklarım sınırlı, ama ufkum geniş.
- Engelli olmak sorun değil, engelliye engel olmak sorundur.
- Tohum toprağa, engelli topluma emanettir.
- Akraba evlilikleri felakettir, sakatlığa neden olur. Sakınınız.
- Engellilerin sabrına ve azmine hayran olmamak elde değildir.